มงคลที่ ๓๑ การบำเพ็ญตบะ - มงคล ๓๘ ประการ

มงคลที่ ๓๑ การบำเพ็ญตบะ - มงคล ๓๘ ประการ ตบะ บำเพ็ญตบะ จึงหมายถึง การทำความเพียรเผาผลาญความชั่ว คือ กิเลสทุกชนิดให้ร้อนตัวทนอยู่ไม่ได้ เกาะใจเราไม่ติด ต้องเผ่นหนีไป แล้วใจของเราก็จะผ่องใส หมดทุกข์ ตบะ ตบะแตก ตบะ · แปลว่า ความเพียรอันเป็นเครื่องเผาผลาญกิเลส · ในที่ทั่วไปหมายถึงการบำเพ็ญเพียรเพื่อให้กิเลสเบาบางหดเหี้ยนหมดไป ด้วยการทำพิธีกรรม หรือด้วยการทรมานกายแบบต่างๆ เช่นบูชาไฟ ยืนขาเดียว

ตบะ ธรรมใด ย่อมแผดเผาอกุศลธรรมทั้งหลาย เพราะเหตุนั้น ธรรมนั้น จึงชื่อว่า ตบะ ความเพียร คำว่า ตบะ นั่น เป็นชื่อแห่งอินทรียสังวร

ตบะแตก ตบะ หมายถึงการทำความเพียรเพื่อเผากิเลส ตัณหา ความชั่ว และความเกียจคร้านมิให้ครอบงำจิตใจ เป็นความมุ่งมั่นเอาชนะความเกียจคร้านและความหมกมุ่นในความสุขสำราญ เพื่อทำงานให้ก้าวหน้าและสำเร็จลุล่วง  ตบะ เป็นตัวควบคุม อารมณ์ · ๑ สุขเวทนา คือ ความรู้สึกสุขสบาย · ๒ ทุกขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สบาย · ๓ อทุกขมสุขเวทนา คือ ความรู้สึกไม่สุขไม่ทุกข์ คือ เฉยๆ เรียกอีกอย่างว่า